"Αθήνα" Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου- "Η πόλη" Αμαλίας Τσακνιά

           

Διαγραμμική απεικόνιση της ενότητας (μνημονική απεικόνιση – σχέδιο μαθήματος     Στόχος *        Να συνδέσουν οι μαθητές την καταθλιπτική διάθεση , που εκφράζεται και στα δύο ποιήματα με την αρνητική όψη των σύγχρονων μεγαλουπόλεων *        Να συνειδητοποιήσουν ότι το περιβάλλον μπορεί να γίνει αιτία νοσηρών φαινομένων στην ατομική και κοινωνική ζωή  Κύριοι θεματικοί άξονες *        Το απρόσωπο και αφιλόξενο αστικό περιβάλλον *        Το άγχος και η πίεση στην πόλη *        Η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση.      Βασικά στοιχεία μορφής και περιεχομένου *        Νεωτερικά ολιγόστιχα ποιήματα *        Ο χρόνος στα δύο ποιήματα: πρωινό στην Αθήνα # νύχτα στην Πόλη *        Ο χώρος στα δύο ποιήματα: μια πόλη σε απόλυτη μοναξιά # μια πόλη σε συνεχή κίνηση *        Η νεκρή πόλη # η άγρυπνη πόλη *        Η μεταπολεμική Αθήνα *        Τα σύμβολα της Αθήνας: πρωινό με τις άδειες καρέκλες, ερειπωμένα παράθυρα, μυρωδιά γκαζιού, κίτρινη λαδομπογιά *        Τα σύμβολα της Πόλης: το κουλουριασμένο φίδι, ο αναστεναγμός *        Ο πολλαπλός συμβολισμός του κουλουριασμένου φιδιού *        Η αστικοποίηση στη χειρότερη εκδοχή της έχει ολέθριες συνέπειες:

Ακριτικό "Ο Διγενής" - Κλέφτικο "Του Βασίλη"

Διαγραμμική απεικόνιση μαθήματος (μνημονική απεικόνιση-σχέδιο μαθήματος) Στόχοι: Ø Να  μελετηθούν τα δύο κείμενα συγκριτικά, ώστε να αναδυθούν τα κοινά τους γνωρίσματα, παρά τη διαφορετική τους θεματολογία . Ø Να γνωρίσουν οι μαθητές δύο δημοτικά τραγούδια που συνδέονται τα πρώτο με την ανάδυση ενός ηρωικού προτύπου, το δεύτερο με την προπαρασκευή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων. Ø Να προσεγγίσουν το πνεύμα και την εκφραστική λιτότητα των δημοτικών τραγουδιών. Κύριοι θεματικοί άξονες των τραγουδιών: Ø Ο Διγενής ως απόλυτο πρότυπο ανδρείας. Ø Ο κλέφτης ως πρότυπο ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ελεύθερης ζωής. Βασικά στοιχεία μορφής και περιεχομένου: Ø Ο θάνατος του Διγενή. Ø Η ιστορικοκοινωνική πραγματικότητα μέσα από το κλέφτικο τραγούδι. Ø Η υπερρεαλιστική εικόνα στα τελευταία λόγια του Διγενή Ø Ο επικολυρικός  χαρακτήρας του ακριτικού Ø Οι λυρικοί τόνοι του κλέφτικου Ø Οι ζωντανές ηθικές αξίες των υποδουλωμένων Ελλήνων Ø Κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα των δημοτικών τραγουδιών. ·         Η συμμετοχή της φύσης ·         Τα εκφραστικά μέσα ·         Η υπερβολή ·         Η απλότητα ·          Η ταχύτητα του ρυθμού της αφήγησης ·         Η κυριαρχία του ρήματος και του ουσιαστικού ·         Η καθαρή δημοτική και τα στοιχεία ντοπιολαλιάς ·         Ο ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος ·         Η σύνδεση του ποιητικού λόγου με τη μουσική

Ο Κάσπαρ Χάουζερ στην έρημη χώρα, Δημήτρης Χατζής

Διαγραμματική απεικόνιση της ενότητας (μνημονική απεικόνιση – σχέδιο μαθήματος) Στόχοι: να γνωρίσουν οι μαθητές  τη θεματική και  την ατμόσφαιρα της  μεταπολεμικής πεζογραφίας να συναισθανθούν οι μαθητές το αίσθημα απομόνωσης όσων αναγκάζονται να ενταχθούν σε νέο κοινωνικό περιβάλλον και τις δυσκολίες προσαρμογής τους, αξιοποιώντας  τις προσωπικές τους εμπειρίες και το κείμενο. Κύριοι θεματικοί άξονες του κειμένου: Η ξενιτιά και οι Έλληνες Ο νόστος Απώλεια εθνικής ταυτότητας Η δυσκολία προσαρμογής- η μοναξιά του Κώστα σε μια άγνωστη χώρα Οι πολλαπλές διαστάσεις της αποξένωσης Βασικά στοιχεία μορφής και περιεχομένου: Μεταπολεμικό νεορεαλιστικό  μυθιστόρημα Ρεαλιστική αφήγηση Πρωτοπρόσωπη αφήγηση Δημοσιογραφική περιγραφή Λαϊκή γλώσσα Η ψυχική και κοινωνική αποξένωση του μετανάστη. Ο φόβος απώλειας εθνικής ταυτότητας Οι απλοί άνθρωποι του μόχθου –η  καθημερινότητα των μεταναστών Η  ψυχική αποξένωση από αγαπημένα πράγματα Η απομόνωση του Κώστα από τους ντόπιους και από τους μετανάστες Η απελπισία του ήρωα- η απόγνωση

Έξι χιλιάδες νέοι, Γιώργος Χειμωνάς

Διαγραμμική απεικόνιση μαθήματος (σχέδιο μαθήματος-μνημονική απεικόνιση) Στόχος: Ø Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές ότι η λογοτεχνία κατεργάζεται το ιστορικό υλικό (συγκεκριμένα εδώ, την εξέγερση του Πολυτεχνείου και το αιματηρό τέλος της) με το δικό της, εντελώς αυτόνομο τρόπο Ø Να γνωρίσουν οι μαθητές έναν  πεζογράφο-ποιητή σύγχρονο, που αποτελεί ένα ξεκομμένο λογοτεχνικό φαινόμενο από κάθε άλλον συγγραφέα της γενιάς του. Κύριοι θεματικοί άξονες: Ø Η θυσία των νέων = η κορυφαία στιγμή της νεοελληνικής ιστορίας Ø Το αποτρόπαιο πρόσωπο των αυταρχικών καθεστώτων Ø Ο συγγραφέας και γενικότερα οι πνευματικοί άνθρωποι ως θεματοφύλακες του αληθινού νοήματος της φοιτητικής αντίστασης. Ø Ιερή σιωπή ως ένδειξη σεβασμού και αναγνώρισης της θυσίας Ø Το Πολυτεχνείο  (το βάραθρο ) ως αιώνιο μνημείο Βασικά στοιχεία μορφής και περιεχομένου: Ø Το αποτρόπαιο έγκλημα  σε χώρο πνευματικής ελευθερίας και προόδου Ø Η συμβολική γλώσσα του συγγραφέα. Ø Ο διαταραγμένος λόγος της αφήγησης : ανορθόδοξη σύνταξη, απουσία στίξης,  τολμηρές  μεταφορές, προφορικότητα Ø Η υπερρεαλιστική εικόνα = αρχέτυπα βιβλικής καταστροφής Ø Πεζογράφημα που συνομιλεί με την ποίηση Ø Το υποβλητικό ύφος, η πυκνότητα των νοημάτων Ø Τα έντονα συναισθήματα αγανάκτησης και οργής Ø Το δέος, ο θαυμασμός για την τόλμη  των νέων και την ανυποχώρητη στάση τους Ø Η απομάκρυνση όλων από τον ιερό χώρο ακόμη και των μανάδων Ø Η αυστηρότητα της  απαγόρευσης στον επίλογο