 |
| Viktor Schramm, The Fitting, 1900 |
Princess Party Dress
“Αέρινο φόρεμα για τη μικρή σας πριγκίπισσα σε γαλάζιο χρώμα από γαλλική
δαντέλα, ντουμπλάρισμα από μεταξωτό σατέν, με φούξια λεπτομέρειες και
ζωνάκι στη μέση. Συνοδεύεται από ασορτί κορδέλα για τα μαλλιά, για εντυπωσιακές
εμφανίσεις που θα κλέψουν την παράσταση. Από την νέα συλλογή της Princess
Φθινόπωρο-Χειμώνας 1985.”
Αυτά, περίπου, έγραφε ο κατάλογος της κολεξιόν δίπλα στη φωτογραφία μου κι
εγώ καμάρωνα στη Χριστουγεννιάτικη βιτρίνα του τμήματος παιδικής ένδυσης στο
πολυκατάστημα Αφοι Λαμπρόπουλοι. Στο κέντρο της πρωτεύουσας! Πιο κέντρο δεν
γίνεται. Από κει που περνά όλη η Αθήνα και απολαμβάνει τη γιορτινή ατμόσφαιρα
με τα λαμπιόνια, τις χριστουγεννιάτικες μελωδίες, τις ερεθιστικές μυρωδιές των
κουραμπιέδων και των μελομακάρονων. Τι βιτρίνα Θεέ μου! Οι πάντες
κοντοστέκονται να ταξιδέψουν στο παραμύθι του μαγικού Βορρά. Ένα
χιονισμένο τοπίο με ελάτια, φωτισμένα ρομαντικά σπιτάκια, καμινάδες που
καπνίζουν, χιονάνθρωποι, γεφύρια, τάρανδοι, ελαφάκια και γω να αγκαλιάζω απαλά
το κορμάκι της κούκλας-μανεκέν δίπλα στο έλκηθρο που έφτανε στην πόρτα ενός
στολισμένου αρχοντικού. Θα φαινόμουν βέβαια καλύτερα αν το κοριτσάκι ήταν μέσα
στο σπίτι, έτσι ώστε να μην είναι υποχρεωμένο να φορά από πάνω μου το λευκό
γούνινο παλτουδάκι, αλλά δεν μου ζήτησε τη γνώμη ο διακοσμητής, πώς ήθελα
να εμφανίζομαι. Μέρες την πάλευε τη βιτρίνα. Ας μη γινόμαστε άπληστοι.
Φτάνει που αναγνώριζαν τα κάλλη μου και με επέλεξαν για τη βιτρίνα. Τι να πουν
και τ’ αδελφάκια μου που παρέμειναν στις κρεμάστρες στα σταντ του καταστήματος.
Εγώ εμφανίζομαι στο υποψήφιο αγοραστικό κοινό, εμένα θαυμάζουν μπαμπάδες,
μαμάδες, νονοί, νονές και κοριτσόπουλα. Μεγάλες δόξες, σας λέω!
Ήταν στις προδιαγραφές μου να ζήσω τη μεγάλη ζωή. Εδώ είχε διστάσει η ίδια
η μοντελίστ να κόψει τέτοιας ποιότητας δαντέλα "Chantilly"
για να της δώσει μορφή. Από ευγενή υλικά και επώνυμη σχεδιάστρια είχα
εξασφαλισμένα άριστα οικογενειακά χαρακτηριστικά. Δημιουργήθηκαν μόλις
δεκάξι κομμάτια για κορίτσια από οκτώ ως δώδεκα χρονών. Αποκλειστικότητα της
μπουτίκ των δυο καταστημάτων σε Αθήνα και Πειραιά. Εννοείται πως με
τέτοια τσουχτερή τιμή μόνο γόνοι οικογενειών υψηλού εισοδήματος θα είχαν την
ευτυχία να μας φορέσουν. Είχα την τύχη να είμαι και στο μέγεθος της παιδικής
κούκλας της βιτρίνας, τι να πεις. Με δέος με στόλισε η διακοσμήτρια. Πώς μου
πηγαίνουν τα φώτα, το γκλάμουρ, η καλοπέραση…
«Της έρχεται μεγάλο, έχετε δίκιο κυρία μου. Κρίμα δεν έχουμε σε μικρότερο
νούμερο, παρά μόνο το κομμάτι της βιτρίνας». Τι λέει η κυρία, το θέλει
οπωσδήποτε; Έχει ενθουσιάσει το σχέδιο την κόρη της; Σιγά μην χαλάσουν τώρα τη
βιτρίνα. Να περιμένει! Βέβαια να περιμένει, και μετά την Πρωτοχρονιά, πολύ
ευχαρίστως να μετακομίσω στη γκαρνταρόμπα της μικρής.
Μέσα στις γιορτές δεν έμεινε αδιάθετο κάποιο από τα αδελφά κομμάτια.
Μεγάλη επιτυχία το σχέδιο αυτό. Στην αλλαγή βιτρίνας με κρέμασαν σε κρεμάστρα
και με τύλιξαν προσεκτικά. Μετά την απογραφή της Πρωτοχρονιάς που άνοιξε ξανά
το κατάστημα ήρθαν να με παραλάβουν οι πελάτες που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον
με κράτηση. Τώρα που έβλεπα το κορίτσι από κοντά μου φάνηκε μάλλον άσχημο,
κακοφτιαγμένο θα έλεγα. Στο δοκιμαστήριο δεν ανέβαινε το φερμουάρ στη μέση.
«Δεν γίνεται κάτι;», ρώτησε η κυρία. «Έχει περιθώριο να το ανοίξει λίγο η
μοδίστρα;» Δυστυχώς δεν έπαιρνε διόρθωση. Κατσούφιασε το κοριτσάκι και τσίνησε
δυσαρεστημένο. Ευτυχώς, σκέφτηκα, εγώ είμαι για νεράιδα, όχι γι’ αυτήν τη
χοντρομπαλού. Θα περίμενα την κατάλληλη.
Μέχρι το τέλος του πρώτου μήνα έκοψε η κίνηση στην αγορά. Όλοι είχαν
ξεπαραδιαστεί στις Γιορτές. Έφτασε ο Φεβρουάριος και βρέθηκα σ’ ένα σταντ που
έφερε μια ταμπελίτσα 30%. Τι σημαίνει αυτό, αναρωτήθηκα. «Όσο λέει η τιμή
αφαιρέστε το τριάντα τοις εκατό» εξήγησε η πωλήτρια στις πελάτισσες που
έσπευσαν να ψωνίσουν φθηνότερα με τις εκπτώσεις. Αυτό με πρόσβαλλε κατάφορα.
Δηλαδή εμένα θα με μπορούσαν να με αποκτήσουν με λιγότερα χρήματα απ’ ότι τα
όμοιά μου που μοσχοπουλήθηκαν τα Χριστούγεννα; Απαράδεκτο! Προτιμότερο να
τελειώνουν οι εκπτώσεις και να φύγω κανονικά. Εισακούστηκε η ευχή μου, εξάλλου
τα κοριτσάκια τον Φλεβάρη δεν τρέχουν στην αγορά παρά για αποκριάτικα.
Με το τέλος των εκπτώσεων ήλπιζα να γυρίσω επιτέλους σε περίοπτη θέση.
Παραμείναμε εκεί και όλον τον Μάρτη. Μα… τι κάνουν εκεί; «Όλη η χειμερινή
κολεξιόν να ετοιμαστεί για την αποθήκη. Ετοιμάστε τα ανοιξιάτικα!» πρόσταξε η
αυταρχική προϊσταμένη του τμήματος. Για πότε μας ρούφηξαν τα σκοτάδια. Σε δυο
μέρες φυλακιστήκαμε πατικωτά μακριά από φώτα, μουσικές και πελάτες να μας
χαϊδεύουν. Είχε και μια περίεργη, απωθητική μυρωδιά που σε ζάλιζε. Έρχονταν από
κάτι άσπρα μπαλάκια που σκόρπισαν παντού για να μην λιγουρεύονται τα μάλλινα οι
γκρίζες πεταλούδες που προσπαθούσαν να τρυπώσουν ξεδιάντροπα παντού. Πέσαμε σε
αναγκαστική εαροθερινή νάρκη.
Σαν δρόσισε ξανά ο καιρός, άνοιξαν οι βαριές σιδερένιες πόρτες και οι
φεγγίτες στα ψηλά. «Ν’ αεριστεί καλά η αποθήκη!» Μας ξύπνησαν από το
λήθαργο οι φωνές των ανθρώπων του καταστήματος. Ευτυχώς έφτασε η ώρα της
παλινόρθωσης. Θα αποκατασταθούμε στα ράφια και τις κρεμάστρες! «Από την περσινή
σειρά όσα κομμάτια μείνανε από ένα δυο, θα φύγουν για πάνω». Μας στρίμωξαν σε
κλειστό φορτηγάκι. Πού μας πάνε να πάρουμε τον αέρα μας; Τι είναι εδώ που
παρκάρισε, τι λέει η ταμπέλα; “OUTLET”. Τι πάει να πει; Ήταν ένας τεράστιος
χώρος μακριά από την καρδιά της Αθήνας. Μας ξεφόρτωσαν άτσαλα, σχεδόν βίαια.
Στο χώρο που κατέληξα με περίμενε μια αδελφική κόπια από το κατάστημα του
Πειραιά. «Εμείς ξεμείναμε…» σαν να μου ψιθύρισε με απογοήτευση. Δεν είχε γευτεί
η δόλια και τη δόξα της βιτρίνας, ίσα ίσα δοκίμασε μεγάλη ταλαιπωρία από
ανυπόμονα ψηλομύτες δωδεκάχρονες. Τι μας περίμενε εδώ; Τις επόμενες μέρες
πέρασε μια υπάλληλος και κόλλησε καινούριες ετικέτες με τιμές. Πω, πω κατάντια…
μισή τιμή!
Κόντευαν Χριστούγεννα, οι μελωδίες ακουγόταν στο κατάστημα ευκαιριών με τα
λιγοστά παράθυρα, χωρίς μια κάποια αξιοπρεπή βιτρίνα και γιορτινή διακόσμηση.
Αρκετός κόσμος μπαινόβγαινε. Τότε ήταν που εμφανίστηκε μια νεαρή κοπέλα με δυο
μεγαλύτερες κυρίες. «Πώς σου ήρθε βρε παιδάκι μου να θέλεις τέτοιο χρώμα φόρεμα
για τα παρανυφάκια. Τόσα λευκά υπάρχουν. Ευτυχώς και έμαθε η συμπεθέρα πως
υπήρχαν στου Λαμπρόπουλου δαντελένια σε γαλάζιο και ήρθαμε στην άλλη άκρη,
ολόκληρο ταξίδι.» Κοιτάζοντας τα μεγέθη μας, έδειξαν ανακουφισμένες, θα ήταν
μια χαρά για τις ανεψιές που θα συνόδευαν τη νύφη. Χώρια που θα έπαιρναν δυο
στη τιμή του ενός της περσινής κολεξιόν. Με τόσα έξοδα πού ‘χει ο γάμος, δεν
τους ήταν κι άσχημα. Φορεσιά παρανύμφου, ήταν ένα ντεμπούτο σε ρόλο θα ‘λεγα
αξιοπρόσεκτο.
Ο γάμος στις 27 Δεκεμβρίου ήταν εντυπωσιακός και οι παράνυφες κουκλίτσες.
Μας απαθανάτισαν σε πλήθος από πόζες επαγγελματίες καλλιτέχνες φωτογράφοι. Στη
μεγαλειώδη δεξίωση στο Intercontinental Palace Hotel χόρεψε την Έλενα που με
φορούσε ο ευειδής γαμπρός και όλοι καμάρωσαν τη θαυμάσια δαντέλα της παρανύφου,
αν και όπως πατούσε πάνω στα σκαρπίνια του για να τον φτάσει δεν είχε τη
δυνατότητα να με αναδείξει με γύρους και φιγούρες. Επιτέλους δικαιώθηκε η
ύπαρξή μου. Στο τέλος της βραδιάς έπεσε ένα κομμάτι από τη γαμήλια τούρτα
στο μπούστο, αλλά με έσωσε το καθαριστήριο.
Έτσι βρέθηκα στη ντουλάπα της Έλενας. Ευτυχώς την άνοιγε καθημερινά και η
φύλαξή μου δεν ήταν τόσο δυσάρεστη. Αρκετές φορές προσπάθησε να με
φορέσει για κάποια γιορτή που ήταν καλεσμένη. «Αυτό κόρη μου είναι ακριβό
κομμάτι, δεν είναι να το τραβολογούν οι συμμαθητές σου, έτσι που διασκεδάζετε
εσείς στα πάρτι της τάξης.» την έκοβε κάθε φορά η μαμά και επέστρεφα μες την
απογοήτευση στην κρεμάστρα μου κάτω από το προστατευτικό νάιλον κάλυμμα.
Μετά το καλοκαίρι η Έλενα πήρε μπόι και αναγκαστικά βγήκα σε απόσυρση.
Δηλαδή, όχι ακριβώς. Τα ρούχα που δεν της χωρούσαν μετακόμιζαν στη ντουλάπα της
ξαδέλφης της που άκουγε στο όνομα Μάρα και ήταν κατά δύο χρόνια μικρότερη. Στο
νέο σπίτι είχα προοπτική να παραμείνω περισσότερο, μια και η Μάρα είχε αδελφή
τη νεότερη Ρένα που ανυπομονούσε την κληρονομιά της γκαρνταρόμπας. Οπότε απλώς
άλλαζε η ιδιοκτήτρια. Πήρα μέρος στη Χριστουγεννιάτικη μαθητική παράσταση και
καταχειροκροτήθηκα με την απαγγελία της Μάρας. Ευτυχώς αυτή η μαμά δεν ήταν
τόσο αυστηρή, ήθελε να χαίρονται τα ρούχα τους τα παιδιά της. Έτσι χόρεψα και
σε κάποια πάρτι και ήμουν μαγνήτης για τους καλύτερους καβαλιέρους. Είχα
μια συμπαθητική καριέρα επιτέλους… όταν σ’ ένα παιγνίδι στον κήπο αγκύλωσε η
δαντέλα στη μοιραία τριανταφυλλιά «μπακαρά». Σχίστηκε σε τρία σημεία, χώρια που
γρατζουνίστηκαν οι γάμπες της Μάρας.
Τα τραύματα της Μάρας αποκαταστάθηκαν σε λίγες μέρες, αλλά εγώ
περίμενα τα επιδέξια χέρια της γιαγιάς να με συμμαζέψει με το βελονάκι, όταν θα
ερχόταν επίσκεψη. Δεν μπορώ να πω πως δεν έκανε καλή δουλειά, αλλά ένα
προσεκτικό μάτι μπορούσε να διακρίνει την επισκευή. Και φυσικά ήταν γνωστό το
περιστατικό στη Ρένα. Η Μάρα μ’ εγκατέλειψε πολύ πριν πάρω θέση στα ρούχα της
Ρένας, που όσο με είχε η αδελφή της ήθελε πώς και πώς να με φορέσει, αλλά τώρα
έδειχνε μάλλον αδιάφορη. Ζήτημα ήταν να με φόρεσε δυο φορές με μισή καρδιά σε
μια πρωτοχρονιάτικη γιορτή των υπαλλήλων της εταιρείας του μπαμπά και τη γιορτή
της μαμάς της. Τότε ήταν που βοηθώντας στο κέρασμα των επισκεπτών η θεία Ευδοξία
τη ρώτησε «τι έχει εκεί το φόρεμά σου;» και την επέπληξε ως απρόσεκτη που
χάλασε ένα τέτοιο αριστούργημα. Θύμωσε η Ρένα, αποσύρθηκε στο παιδικό δωμάτιο
και έβαλε κάτι κλάματα μες τα νεύρα. Ξεντύθηκε άρον άρον, με πέταξε στο πάτωμα
και με τσαλαπατούσε όλο άχτι. Η γιαγιά δεν μπόρεσε να την κατευνάσει. Είχε και
κάποια δίκια. Όλο τα αποφόρια της Μάρας της δίνανε. Δεν δικαιούταν και αυτή ένα
καινούριο φουστάνι; Ας μη ξεχνάμε να προσθέσουμε και την Έλενα που
προηγήθηκε…
Τελευταία αναλαμπή καριέρας ήταν σε κάτι βαφτίσια όταν με δάνεισαν στο
κοριτσάκι της Ριζ Κουιζόν, της Φιλιππινέζας οικιακής βοηθού που ερχόταν
μια φορά την εβδομάδα. Η δεκάχρονη μιγάδα είχε μια εξωτική ομορφιά και
μες τη σιέλ δαντέλλα φάνταζε ακόμη πιο γοητευτική έτσι που έκανε αντίθεση με
τον ζεστό τόνο της επιδερμίδα της. Ειλικρινά ίσως ήταν η πιο ταιριαστή μου
εφαρμογή. Είχα βάλει πια αρκετό νερό στο κρασί μου με τις κοινωνικές τάξεις. Με
την επιστροφή μου σπίτι η Ρένα με αποτελείωσε. Υποστήριξε στη μαμά πως έγινε
στη βάπτιση η ζημιά, αδικώντας τη φτωχούλα μιγάδα που τόσο με είχε προσέξει.
Τράβηξε με ιδιαίτερη μανία τη φούστα μέχρι που ξηλώθηκε η μισή δαντέλα. Ο πόνος
μου ήταν αφόρητος, η πικρία μ’ έπνιγε μέσα με χίλια «γιατί;»
«Θα σκαρώσω ένα υπέροχο κουστούμι για τις απόκριες» σκέφτηκε η επινοητική
μαμά. Ξήλωσε με προσοχή την σχισμένη δαντέλα. Γέμισε το σατέν ντουμπλάρισμα με
ασημένια άστρα δε διάφορα μεγέθη. Στο μπούστο έβαλε ένα αργυρό μισοφέγγαρο.
Πρόσθεσε ένα σύννεφο από σιέλ τούλι στον ποδόγυρο της φούστας έτσι, ώστε να
φτάνει στο έδαφος και νάσου έτοιμη η στολή «Βασίλισσα της Νύχτας». Η πληγωμένη
ακριβή δαντέλα διπλώθηκε και πήγε στην άκρη. Τι σου κάνει η αλλαγή χρήσης! Και
τώρα, θα ζήσω δυο ζωές;
Όταν πλησίαζαν τα επόμενα Χριστούγεννα άναψε το εργαστήρι για το μπαζάρ του
Οδηγισμού. Προετοιμασίες πυρετωδώς. Εγκαταλείφτηκαν οι οικογένειες για να
φτιάξουν τα στελέχη τις περίτεχνες κατασκευές. Είχε παράδοση το μπαζάρ στη
Μεγάλη Βρετάνια, περνούσε ο καλύτερος κόσμος της Αθήνας να πάρει μοναδικά
στολίδια και πεντανόστιμα χειροποίητα σπιτικά γλυκίσματα. Από τις περιζήτητες
χειροτεχνίες ήταν τα Χερουβίμ με τα μεγάλα πουπουλένια φτερά, τα
στρουμπουλά μπρατσάκια, τα ροδαλά πορσελάνινα μαγουλάκια και τα πτυχωτά
φορέματα. Η επινοητική μαμά θυμήθηκε την φυλαγμένη δαντέλα. Φέτος οι φορεσιές τριών
αγγέλων θα είχαν γαλάζια γαλλική δαντέλα Chantilly πασπαλισμένη με μπόλικη
ασημόσκονη. Οι πιο καλαίσθητες φιγούρες χριστουγεννιάτικης διακόσμησης!
«Άγγελοι για τη Φάτνη, για την κορφή του στολισμένου έλατου, για το
περβάζι του φωτισμένου παράθυρου» διατυμπάνιζαν οι Οδηγοί στους επισκέπτες
αγοραστές. Η κυρία που πλησίασε ήξερε καλά τι ήθελε. Ήταν διακοσμήτρια,
όπως δήλωσε και ενδιαφερόταν και για τις τρεις φιγούρες. Και βρήκαν τη
θέση τους! Πού λέτε; Στη πολυπρόσωπη Χριστουγεννιάτικη Φάτνη της εκπληκτικής βιτρίνας
του πολυκαταστήματος Αφοι Λαμπρόπουλοι!
Κάπως έτσι ήταν η διαδρομή μου ή καλύτερα ο κύκλος της ζωής μου. Δεν θα
έπαιρνα θέση σε κάποιο Μουσείο ακόμη κι αν οι κοπελούδες που με φόρεσαν γινόταν
κάποτε διάσημες και ξεχωριστές. Είναι όμως μεγάλη παρηγοριά να καταλήξεις
Άγγελος. Στο κάτω κάτω αυτό το τέλος θέλουν οι άνθρωποι για όσους αγαπούν.
Τασούλα
Γεωργιάδου
