Η βασιλεία του Μιχαήλ Γ΄ και η
αυγή της Νέας Εποχής
α. Έναρξη της Νέας Εποχής
842 - 867: Μιχαήλ Γ ΄ (γιος Θεόφιλου- Θεοδώρας) = ανάπτυξη δύναμης
Βυζαντίου
Παράγοντες
ακμής:
α) Ο τερματισμός της
εικονομαχίας: είχε ως αποτέλεσμα η βυζαντινή κυβέρνηση να ασχοληθεί: 1) με
την άμυνα κατά Αράβων 2) με τα έργα του πολιτισμού.
β) Η ανάληψη της
διεύθυνσης κρατικών υποθέσεων από τον ικανότατο Καίσαρα Βάρδα
(= αδερφός Θεοδώρας).
γ) Η ίδρυση της σχολής
της Μαγναύρας (= πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης) με πρωτοβουλία
Βάρδα.
- Διευθυντής: ο
Λέων ο Φιλόσοφος ή Μαθηματικός
- Σχολές του
πανεπιστημίου: Φιλοσοφίας, Αστρονομίας, Γεωμετρίας, Γραμματικής. ΦΑΓΓ
- Η έντονη
πνευματική δραστηριότητα της σχολής είχε ως αποτέλεσμα την αναβίωση των αρχαίων
γραμμάτων.
δ) Το ενδιαφέρον των
Λόγιων για τους αρχαίους κλασικούς.
- Οι Λόγιοι
συλλέγουν, μελετούν και αντιγράφουν χειρόγραφα αρχαίας γραμματείας (→ σώζονται
σήμερα σημαντικά αρχαία έργα).
- Σπουδαιότερος ο
Φώτιος. Έργα του:
1) η
"Μυριόβιβλος"(= 300 πρωτότυπα φιλολογικά δοκίμια), 2) Λεξικό, 3)
Ομιλίες, 4) θεολογικά έργα.
- Υπό την ηγεσία
του (ως Πατριάρχης) έγινε ο εκχριστιανισμός των Σλάβων.
β. Αραβικοί
πόλεμοι και επική ποίηση
Κατά τη 2η φάση της εικονομαχίας και μετά τον τερματισμό της:
- Διαρκώς
επιθέσεις, εισβολές, λεηλασίες στις μικρασιατικές βυζαντινές επαρχίες.
- Αποκορύφωμα
καταστροφών η άλωση Αμορίου (= το ισχυρότερο βυζαντινό φρούριο) 838.
- Αυτοκράτορας Θεόφιλος:
αποτυχημένη προσπάθεια γενικής συμμαχίας κατά του
Ισλάμ, από
χριστιανούς Ανατολής και Δύσης.
- Αυτοκράτορας
Μιχαήλ Γ ΄: βυζαντινή αντεπίθεση:
1) ο βυζαντινός
στρατός πέρασε τον Ευφράτη (859) 2) νίκησε τον εμίρη της Μελιτηνής (863).
- Εξαιτίας των
συνεχών πολέμων δημιουργήθηκαν τα Ακριτικά τραγούδια (βυζαντινή επική
ποίηση).
Ακριτικά
τραγούδια: Δημοτικά τραγούδια που συντέθηκαν από ανώνυμους τραγουδοποιούς
και εξυμνούσαν τα κατορθώματα των ακριτών (Ακρίτες = στρατιώτες του
Βυζαντίου που προστάτευαν τα ανατολικά σύνορα, δηλαδή τις άκρες).
- Τα
σημαντικότερα: 1) το έπος του Διγενή Ακρίτα,
2) το άσμα του Αρμούρη (= ήρωας ακρίτας).
