Για
να κλίνω τα ονόματα της γ΄ κλίσης, έπρεπε να μάθω να τα κατηγοριοποιώ.
Δηλαδή, να τα ταξινομώ, να τα κατατάσσω σε κατηγορίες.
Αυτό, συμβαίνει, γιατί τα τριτόκλιτα είναι πάρα πολλά και ανάλογα με την κατηγορία τους κλίνονται και υπακούουν σε διαφορετικούς κανόνες. Ούφφφ!!!
Δηλαδή, να τα ταξινομώ, να τα κατατάσσω σε κατηγορίες.
Αυτό, συμβαίνει, γιατί τα τριτόκλιτα είναι πάρα πολλά και ανάλογα με την κατηγορία τους κλίνονται και υπακούουν σε διαφορετικούς κανόνες. Ούφφφ!!!
1. Καταληκτικά- Ακατάληκτα
Καταληκτικά ονομάζονται τα ονόματα
(ουσιαστικά-επίθετα), που λήγουν στην ονομαστική ενικού σε ς ή ξ ή ψ (κ+σ, γ+σ. χ=ς).
π.χ. Ακατάληκτα
ονομάζονται τα ονόματα, τα οποία δεν λήγουν στην ονομαστική ενικού σε ς ή ξ ή ψ, αλλά λήγουν σε οποιοδήποτε
άλλο γράμμα.
2. Έπρεπε, επίσης, να μάθω να βρίσκω το θέμα του ονόματος. Βρίσκω το θέμα κυρίως από τη Γενική Ενικού, αφαιρώντας την κατάληξη, η οποία θα είναι ή ος ή ως. Αν όμως το όνομα έχει 2 θέματα, τότε το δεύτερο θα το ανακαλύψω στην ονομαστική ενικού αφαιρώντας το ς.
3. Μονόθεμα - Διπλόθεμα
2. Έπρεπε, επίσης, να μάθω να βρίσκω το θέμα του ονόματος. Βρίσκω το θέμα κυρίως από τη Γενική Ενικού, αφαιρώντας την κατάληξη, η οποία θα είναι ή ος ή ως. Αν όμως το όνομα έχει 2 θέματα, τότε το δεύτερο θα το ανακαλύψω στην ονομαστική ενικού αφαιρώντας το ς.
3. Μονόθεμα - Διπλόθεμα
Μονόθεμα ονομάζονται όσα έχουν ένα θέμα.
Για να βρω το θέμα –είπαμε-, αφαιρώ από τη Γενική Ενικού την κατάληξη -ος ή -ως. π.χ. τοῦ κόρακ---ος.
→ Θέμα= κόρακ
Κατόπιν
αφαιρώ από την ονομαστική ενικού το ς, εάν υπάρχει.
☻ π.χ. ὁ κόραξ → κόρακ-----(ς)
→ Θέμα κόρακ. Τώρα παρατηρώ το τελευταίο φωνήεν
του θέματος. Αν είναι ίδιο και στο θέμα από τη Γενική και στο θέμα από την
Ονομαστική, ( στο παράδειγμα είναι το α),
τότε το όνομα είναι μονόθεμο. Εάν είναι διαφορετικό, τότε το όνομα
είναι διπλόθεμο.
Π.χ. ὁ ποιμήν τοῦ ποιμένος:
α θέμα: ποιμην - β θέμα ποιμεν.
ὁ σώφρων τοῦ σώφρονος: α
θέμα σωφρων- β θέμα σωφρον
. Το μακρό θέμα ονομάζεται ισχυρό και το βραχύ θέμα ονομάζεται ασθενές.
. Το μακρό θέμα ονομάζεται ισχυρό και το βραχύ θέμα ονομάζεται ασθενές.
π.χ. ποιμην = ισχυρό
ποιμεν = ασθενές
Φωνηεντόληκτα – Συμφωνόληκτα.
Φωνηεντόληκτα – Συμφωνόληκτα.
4. Αν ο
χαρακτήρας του ονόματος (το τελευταίο γράμμα του θέματος), είναι φωνήεν,
ονομάζεται φωνηεντόληκτο. π.χ δύναμις – τῆς δυνάμεως
Αν ο χαρακτήρας του ονόματος, είναι σύμφωνο, ονομάζεται συμφωνόληκτο.
π.χ ὁ κύκλωψ - τοῦ κύκλωπος
ονομάζεται φωνηεντόληκτο. π.χ δύναμις – τῆς δυνάμεως
Αν ο χαρακτήρας του ονόματος, είναι σύμφωνο, ονομάζεται συμφωνόληκτο.
π.χ ὁ κύκλωψ - τοῦ κύκλωπος
6.
5. Τα
συμφωνόληκτα υποδιαιρούνται, για να βασανίζουν εμάς τους μαθητές, σε νέες
κατηγορίες, ανάλογα με το χαρακτήρα τους (το σύμφωνο ):
ουρανικόληκτα, π.χ. φύλαξ- τοῦ φύλακος
χειλικόληκτα, π.χ. χάλυψ- τοῦ χάλυβος
οδοντικόληκτα. π.χ. πατρίς
– τῆς πατρίδος
ενρινόληκτα, π.χ. λιμήν -
τοῦ λιμένος
υγρόληκτα, π.χ. σωτήρ – τοῦ σωτῆρος
σιγμόληκτα π.χ. βάθος- τοῦ βάθους
(θέμα βαθεσ)
6. Οι καταλήξεις της γ΄ κλίσης είναι στη σελίδα
95 του βιβλίου της α’ γυμν. και έπρεπε να τις ξέρω απ΄ έξω):
ΑΡΣΕΝΙΚΑ & ΘΗΛΥΚΑ
|
ΟΥΔΕΤΕΡΑ
|
|||
ΕΝΙΚΟΣ
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
ΕΝΙΚΟΣ
|
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ
|
|
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ
|
-ς
ή -
|
-ες
|
_
|
-α
|
ΓΕΝΙΚΗ
|
-ος
ή –ως
|
-ων
|
-ος
ή –ως
|
-ων
|
ΔΟΤΙΚΗ
|
-ι
|
-σ
ι (ν)
|
-ι
|
-σ
ι (ν)
|
ΑΙΤΙΑΤΙΚΗ
|
-α
ή –ν
|
-ας
ή –ς
|
_
|
-α
|
ΚΛΗΤΙΚΗ
|
-ς
ή -
|
-ες
|
_
|
-α
|
7. Οι δίχρονες καταλήξεις στην γ΄ κλίση είναι –λέει-
πάντα βραχύχρονες, Δόξα τῷ θεῶ να και κάτι εύκολο!