πᾶς , πᾶσα, πᾶν: Η κλίση του

 

πᾶς , πᾶσα, πᾶν

1. Τι μέρος του λόγου είναι;

•        επίθετο;
•      αόριστη, επιμεριστική αντωνυμία;

    - Επίθετο, το οποίο λογίζεται ως αντωνυμία (αόριστη, επιμεριστική)

       Συμβουλεύσου τη Γραμματική εδώ

 

    👇

 

    2. Ποια η ετυμολογία του;

     -  πᾶς < πιθανόν από το πάομαι πάομαι - πῶμαι (συνηρημένο) : (αποκτώ δύναμη,  

      κτήση)

     3. Τι σημαίνει;

     Γενικά: όλοι (χωρίς εξαίρεση) όταν χρησιμοποιείται  για πολλούς·

     όλος, ολόκληρος, όταν αναφέρεται σε έναν μόνο.

     Ειδικότερα δες εδώ

 

4.             4. Το συναντάμε συχνά σήμερα;

  Ναι, σε Στερεότυπες εκφράσεις

• παντὸς μᾶλλον =πάνω από όλα
• περί παντός ποιοῦμαι= θεωρώ κάτι πολύ σημαντικό, θεωρώ ότι πάνω από όλα πρέπει να…
• απαξ δια παντός = μια και καλή
• διὰ πασῶν χορδῶν= στη διαπασών
• χαλεπόν τι καὶ οὐχὶ παντός = δύσκολο και δεν είναι για τον καθένα
• πᾶς τις=κάθε ένας μόνος του
• αυτό είναι γνωστό τοῖς πᾶσι

Αλλά και στον καθημερινό μας λόγο:

Πάσα αλήθεια

Άγιοι Πάντες

Προ παντός

Προπάντων

Παντοτινά

Πάντως

Τέλος πάντων

Επίσης, το συναντάμε σε άπειρες λέξεις   ως α΄ συνθετικό π.χ.

Πανδημία, Πασίγνωστος, Παντοκράτορας, παντογνώστης, Παντελής  κ.ά

 

 

Βρες και γράψε κι εσύ 10 αντίστοιχες σύνθετες λέξεις.

……………………………………………………………………….. 

5. Πώς κλίνεται;

 

Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική	πᾶς	πᾶσα	πᾶν
Γενική	παντός	πάσης	παντός
Δοτική	παντί	πάσῃ	παντί
Αιτιατική	πάντα	πᾶσαν	πᾶν
Κλητική	-	-	-
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική	πάντες	πᾶσαι	πάντα
Γενική	πάντων	πασῶν	πάντων
Δοτική	πᾶσι(ν)	πάσαις	πᾶσι
Αιτιατική	πάντας	πάσας	πάντα
Κλητική	-	-	-

         

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Όπως παρατηρείτε, δεν γράφουμε και το άρθρο…

Δείτε κι εδώ

Tip 1. Μην ξεχνάς την υπογεγραμμένη στη Δοτική. Να θυμάσαι το ρήμα Ρώτησα (σου δείχνει πού να βάλεις υπογεγραμμένη) = υπογεγραμμένη μόνο κάτω από το α, η, ω Tip 2. Οξεία μόνο στους τύπους, που εμπεριέχουν ντ. 

Ασκήσεις:

1.    1. Συμπλήρωσε τους τύπους που λείπουν:

	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική	πᾶς	πᾶσα	πᾶν
Γενική	παντός	πάσης	παντός
Δοτική			παντί
Αιτιατική	πάντα	πᾶσαν	πᾶν
Κλητική	-	-	-
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική	πάντες	πᾶσαι	πάντα
Γενική	πάντων	πασῶν	πάντων
Δοτική
Αιτιατική	πάντας	πάσας	πάντα
Κλητική	-	-	-

 

1.    2. Τι θα καταφέρναμε, άραγε, αν κλίναμε το επίθετο μαζί ένα ουσιαστικό; 

         Και μάλιστα ουσιαστικό που ανήκει σε άλλη κλίση;

    Προσπάθησέ το!

Ενικός αριθμός
	αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομαστική	πᾶς   στρατιώτης	πᾶσα  γλῶσσα	πᾶν  μυστήριον
Γενική	παντός	πάσης	παντός
Δοτική	παντί	πάσῃ	παντί
Αιτιατική	πάντα	πᾶσαν	πᾶν
Κλητική	-	-	-
Πληθυντικός αριθμός
Ονομαστική	πάντες	πᾶσαι	πάντα
Γενική	πάντων	πασῶν	πάντων
Δοτική	πᾶσι(ν)	πάσαις	πᾶσι
Αιτιατική	πάντας	πάσας	πάντα
Κλητική	-	-	-