 |
| Chiharu Shiota,Traces of Life |
Μια φανταστική συνέντευξη: Ένας/ μία σκηνοθέτης ανακοινώνει την απόφασή του/της να ανεβάσει την «Ελένη» του Ευριπίδη. Αποφασίζετε να του/της πάρετε συνέντευξη, που θα δημοσιευτεί σε νεανικό περιοδικό (έντυπο ή ηλεκτρονικό). Αξιοποιήστε όσα ξέρετε ως τώρα και όσα έχετε αισθανθεί για την αξία και την επικαιρότητα του έργου. Επικεντρωθείτε στους λόγους, για τους οποίους επέλεξε ειδικά αυτό το έργο σήμερα.
Η συνέντευξη
1)
Γιατί επιλέξατε να ανεβάσετε μια θεατρική
παράσταση με κεντρικό ήρωα μια γυναίκα;
Η Ελένη δεν είναι μια συνηθισμένη γυναίκα.
Η ζωή της καθορίζεται από τις απάτες των θεών και τα παιχνίδια της μοίρας.
Έγινε «άπιστη» και ταυτόχρονα έμεινε πιστή. Είναι η ωραιότερη γυναίκα του
κόσμου, αλλά η ομορφιά της έγινε αιτία πολέμου και μίσους. Η Ελένη ως «είδωλο»
είναι ανήθικη, άπιστη και καταστροφική. Αλλά η πραγματική είναι πιστή,
αφοσιωμένη και έντιμη. Όλη αυτή η αντιφατικότητα δίνει, κατά τη γνώμη μου, πολύ
παραστατικά την τραγικότητα της σύγχρονης γυναίκας, που γίνεται συχνά
αντικείμενο εκμετάλλευσης, αλλά και θύμα προσπαθώντας να ανατρέψει τα κοινωνικά
στερεότυπα και να εξασφαλίσει την αναγνώριση της αξίας της, την κοινωνική
αποδοχή και την ευτυχία.
2)
Πώς
μπορεί ένας τόσο παλιός ποιητής να μας
αγγίξει με τα έργα του ακόμα και σήμερα;
Ο αρχαίος αυτός ποιητής τόλμησε να θίξει
θέματα ιδιαίτερα για την εποχή του, όπως τα δεινά του πολέμου, η κατάρα της
ομορφιάς, η ύπαρξη και ο ρόλος του θείου στη ζωή των ανθρώπων, η δουλεία και η
πραγματική ελευθερία. Η σκέψη του, επαναστατική για την εποχή του, βασισμένη
στη λογική και στη σύνεση, καταφέρνει ακόμα και σήμερα να μας καθηλώνει.
3)
Υπάρχουν κοινά στοιχεία, αν συγκρίνει κανείς
τη σύγχρονη εποχή μ’ αυτή που ο Ευριπίδης παρουσιάζει στην Ελένη;
Ασφαλώς!
Άλλωστε, όταν ο Ευριπίδης διάλεξε να ανεβάσει την Ελένη, απευθυνόταν στους Αθηναίους πολίτες που βίωναν τις
οδυνηρές συνέπειες της ήττας. Τα λόγια που έβαλε στο στόμα των ηρώων του είχαν
αποδέκτες ανθρώπους που ξεγελάστηκαν από τα ωραία λόγια των πολιτικών, που δεν
διέθεταν αυτογνωσία, αλλά ζούσαν στην άγνοια, που ένιωθαν ανώτεροι από τους
άλλους και που είχαν την αφελή εντύπωση ότι ο πόλεμος θα τους χαρίσει μόνο τη
νίκη. Παρόμοιες καταστάσεις βιώνουμε και
στη σημερινή εποχή με αποτέλεσμα το έργο του μεγάλου τραγικού να είναι πιο
επίκαιρο από τότε.
4)
Πόσο συχνά το «είναι» και το «φαίνεσθαι»
υπάρχουν στις ζωές των ανθρώπων;
Οι
άνθρωποι ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή παρουσιάζουν μία τάση να προσκολλώνται
στα πράγματα που φαίνονται. Κοιτούν, δηλαδή, μονάχα την επιφάνεια και αγνοούν
το αληθινό. Άλλωστε, το φαινομενικό είναι πάντα πιο λαμπερό, πιο όμορφο. Η κατάσταση
αυτή οδηγεί στην υιοθέτηση προτύπων που έχουν να κάνουν μόνο με την εξωτερική
εμφάνιση του ανθρώπου. Ιδιαίτερα οι νέοι μεγαλώνουν με αυτά τα ανόητα πρότυπα
και προσπαθούν να γίνουν επιθυμητοί και αποδεκτοί. Ξεχνούν όμως ότι οι διαφορές
είναι που κάνουν τους ανθρώπους ξεχωριστούς, με αποτέλεσμα σήμερα η ατομικότητα και η μοναδικότητα του καθενός
να απουσιάζουν.
5)
Ποιο μήνυμα πιστεύετε ότι πρέπει να προκύψει
μέσα απ’ αυτή την αντίθεση του «είναι» και του «φαίνεσθαι»;
Πιστεύω
ότι το μήνυμα αφορά την κοινωνία στο
σύνολό της, αφού η τάση αυτή της ομοιομορφίας οδηγεί σε μια κοινωνία στάσιμη, πολύ κοντά στην παρακμή.
Γι’ αυτό πρέπει να μάθουμε να κοιτάμε βαθύτερα τόσο στα πράγματα όσο και στους
ανθρώπους, να κοιτάμε στο είναι τους και μα μη δίνουμε βάση σ’ ό,τι φαίνεται.
Επιπλέον, πρέπει ο καθένας χωριστά να ανακαλύψει ποιος ακριβώς είναι και να μην
προσπαθεί να παρουσιαστεί σαν αυτό που θα ήθελαν οι άλλοι να βλέπουν.
6)
Πιστεύετε ότι οι σύγχρονοι θεατές θα
ταυτιστούν με τους ήρωες;
Μέσα από την καινοτομία του Ευριπίδη
ότι η Ελένη δεν πήγε στην Τροία, αλλά κατέληξε στην Αίγυπτο και δεν πρόδωσε το
σύζυγό της, αλλά του έμεινε πιστή, οι θεατές θα έρθουν αντιμέτωποι με μεγάλα
ηθικά διλήμματα, καθώς και με ερωτήματα που αφορούν τον τρόπο, με τον οποίο οι
ήρωες βιώνουν τις καταστάσεις. Οι θεατές θα μοιραστούν, επίσης, τις εκπλήξεις
και τις ανατροπές στη ζωή της Ελένης και του Μενέλαου και θα νιώσουν το φόβο,
την αγωνία, αλλά και την ελπίδα της σωτηρίας. Μέσα απ’ όλο αυτό ο θεατής θα
βγει, κατά τη γνώμη μου, κερδισμένος, έχοντας πετύχει στόχους παιδαγωγικούς,
ψυχαγωγικούς και μορφωτικούς. Και μόνο γι’ αυτό τον λόγο αξίζει να δουν όλοι
την παράσταση!
Ιωάννα Κ.
μαθήτρια γ΄ γυμνασίου
